Chống khai thác IUU, vẫn còn tàu cá mất kết nối

Nâng cao nhận thức cho ngư dân

Những ngày qua, tại các cảng cá trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Bộ đội Biên phòng, Kiểm ngư và các cấp chính quyền địa phương… đang tăng cường kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào, giám sát sản lượng thủy sản, nhật ký khai thác, hành trình... luôn thực hiện tất cả các giờ trong ngày.

Các lực lượng xem đây là nhiệm vụ xuyên suốt, không thể tách rời... giúp ngư dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong quá trình hành nghề trên biển, ngăn chặn tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp.

Ông Võ Duy Tiến, ngư dân xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc đang cho tàu neo đậu tại cảng Bến Lội chia sẻ, đến thời điểm này, hầu hết ngư dân rất ý thức  trong chấp hành quy định IUU, để cùng nhau tháo gỡ thẻ vàng của Uỷ ban châu Âu (EC).

“Chúng tôi chuẩn bị tất cả các thủ tục, giấy tờ theo quy định để đi làm ăn. Trước khi ra khơi cũng chấp hành mệnh lệnh của các lực lượng Biên phòng, Kiểm ngư về giấy tờ đầy đủ, không đánh bắt vùng biển nước ngoài, chỉ đánh bắt vùng biển của mình, tuân thủ các quy định của nhà nước đưa ra” - ông Võ Duy Tiến nói.

Có mặt tại cảng cá phường 5, TP.Vũng Tàu từ rất sớm để đón con tàu của gia đình mang sản phẩm về bờ, ông Nguyễn Văn Tôn cho biết, việc đưa tàu cá khai thác vùng biển nước ngoài là vi phạm, ngư dân ý thức được việc này nên thường xuyên nhắc nhở các bạn thuyền khác biết và cùng tham gia.

Theo ông Tôn, nếu ngư dân không ý thức được việc khai thác bất hợp pháp thì thẻ vàng của Uỷ ban châu Âu khó gỡ được, ảnh hưởng đến ngành thuỷ sản của Việt Nam.

“Nếu chúng ta vì lợi ích trước mắt mà không chấp hành thì chắc chắn thẻ vàng cảnh báo của Uỷ ban châu Âu sẽ còn đó. Do đó, chúng tôi cương quyết, ý thức tốt không tham gia và cũng không vi phạm vùng nước các nước trong khu vực, nhằm tháo gỡ thẻ vàng của Uỷ ban châu Âu để nâng cao hiệu quả ngành hải sản của Việt Nam khi nhập vào châu Âu).

Tàu cá mất kết nối vẫn còn

Đến nay, tỷ lệ tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đạt gần 97%, trong đó 100% tàu cá từ 24 mét trở lên đã lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS).

Tuy nhiên, tình trạng tàu cá mất kết nối vẫn diễn biến phức tạp, vi phạm quy định về giám sát hành trình còn nhiều, nhưng số trường hợp vi phạm bị xử phạt còn hạn chế.

Theo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, từ cuối tháng 4/2024, lực lượng đã thành lập 5 tổ công tác đến các tỉnh, thành: Nam Định, Đà Nẵng, Bình Thuận, Kiên Giang và Cà Mau để xác minh, xử lý tàu cá mất kết nối giám sát hành trình, tàu vi phạm quy định khai thác thủy sản.

Theo đó, lực lượng biên phòng đã xử lý 15/21 vụ tàu cá mất kết nối VMS trên 10 ngày của tỉnh tồn đọng từ năm 2023, các trường hợp còn lại, lực lượng biên phòng sẽ tiếp tục xử lý dứt điểm.

Đối với 217 tàu cá mất kết nối trên 6 giờ trên biển đến dưới 10 ngày mà không báo vị trí về bờ theo quy định, khi tàu về bờ, Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ mời chủ tàu lên làm việc để xác minh, xử lý.

Để hạn chế tỉnh trạng tàu cá mất kết nối, UBND tỉnh đã ký quy chế phối hợp với các lực lượng chấp pháp trên biển, theo dõi, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của đội tàu hoạt động trên biển, kịp thời ngăn chặn tàu cá có hành vi vượt ranh, đánh bắt vùng biển nước ngoài.

Còn tại các xã, phường có biển, chính quyền đã chủ động thành lập nhóm Zalo gồm: chủ tàu cá và cán bộ tại cơ sở, đồn, trạm biên phòng cùng lực lượng chức năng khác để xử lý các trường hợp tàu cá mất kết nối VMS.

Ông Lê Thanh Phong, Chủ tịch UBND phường 5, TP.Vũng Tàu cho biết, qua các buổi tuyên truyền như “ăn sáng cùng ngư dân” hay “cà phê cùng ngư dân”… đã tạo sự chuyển biển tích cực trong nhận thức của ngư dân về các quy định của IUU.

Tuy nhiên, theo ông Phong, tình trạng tàu cá đánh bắt tại vùng biển giáp ranh với nước bạn vẫn còn. Bên cạnh đó, do môi trường trên biển khắc nghiệt nên thiết bị giám sát hành trình thường xuyên bị hư hỏng, dẫn đến mất kết nối nhiều ngày dẫn đến tàu cá vi phạm quy định IUU.

“Sau khi tàu cá mất kết nối thì chính quyền địa phương phải làm việc trực tiếp với chủ tàu cá, yêu cầu chủ tàu phải liên hệ ngay với thuyền trưởng. Giải pháp đầu tiên là chụp hình lại vị trí đang neo đậu, đang hoạt động khai thác gửi về cho chủ tàu, để chủ tàu cung cấp cho địa phương để xác định lại vị trí, vụ việc có đúng hay không. Chúng tôi kiên quyết xử lý ngay tàu cá mất kết nối 6 tiếng” - ông Lê Thanh Phong nói.