Kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp: Tăng tỷ lệ phụ phẩm được tái sử dụng

“Giảm chi phí vật tư đầu vào, gia tăng giá trị chuỗi nông sản, tăng tỷ lệ phụ phẩm nông nghiệp được tái sử dụng, tái chế hướng tới xây dựng nền nông nghiệp Xanh, bền vững, trách nhiệm và hiệu quả”. Đó là yêu cầu của Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến tại hội thảo trực tuyến góp ý về “Đề án phát triển khoa học và ứng dụng, chuyển giao công nghệ thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp giai đoạn 2023-2030” diễn ra sáng nay (8/11) ở Hà Nội.

Phát triển nông nghiệp tuần hoàn là định hướng chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng tích hợp đa giá trị, hiệu quả, bền vững, giải quyết mối quan hệ kinh tế với môi trường, tạo việc làm. Theo đó, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là công cụ nền tảng quan trọng trong phát triển nông nghiệp tuần hoàn, trong đó ưu tiên nghiên cứu phát triển, chuyển giao và thúc đẩy ứng dụng các công nghệ.

Nhấn mạnh đến lợi ích về kinh tế, môi trường và xã hội trong phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, các ý kiến đề xuất tập trung ban hành các cơ chế, chính sách; nhân rộng phát huy hiệu quả mô hình nông nghiệp tuần hoàn và phù hợp với đặc thù, theo vùng miền, đối tượng như mô hình tạo và dùng khí đốt từ chất thải, nước thải trong chăn nuôi, trồng trọt; mô hình kết hợp trồng trọt chăn nuôi, thủy sản: vườn ao chuồng, lúa - tôm, lúa - cá; mô hình sử dụng phế phụ phẩm trong nông nghiệp làm chất xúc tác hay tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng…

Ông Nguyễn Quang Thái, Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam và ông Nguyễn Văn Trọng, Phó chủ tịch hội Trang trại và doanh nghiệp Việt Nam nêu ý kiến, cần làm rõ tính khả thi của những giải pháp về khoa học công nghệ trong Đề án.

“Các giải pháp và chính sách phải lồng ghép vào kế hoạch hành động của Đề án. Hành động đi vào cụ thể, thích ứng với bối cảnh mới khi ngành nông nghiệp ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, phải có giải pháp chủ động. Tăng trưởng Xanh ngoài tận dụng nguồn lực bên ngoài, vẫn phải có nguồn lực đầu tư trong nước”, ông Thái nêu rõ.

Phế phụ phẩm chưa sử dụng hết đang lãng phí như tình trạng đốt rơm, ra, xả chất thải ra môi trường… Đã có chế tài xử lý nhưng rất cần nâng cao vai trò của chính quyền địa phương trong tuyên truyền nâng cao nhận thức, xử lý các trường hợp vi phạm.

Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, phát triển nông nghiệp tuần hoàn phải dựa trên cơ sở đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ, quy trình sản xuất, quản trị nông nghiệp tiên tiến nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực trong nông nghiệp.

Theo đó, phải giảm được chi phí đầu vào, gia tăng giá trị trong chuỗi nông sản, giảm lượng phế thải, tăng tỷ lệ phụ phẩm nông nghiệp được tái sử dụng, tái chế; hình thành chu trình sản xuất nông lâm, thủy sản khén kín theo chuỗi; xây dựng thương hiệu sản phẩm nông sản Xanh, phát thải thấp hướng tới mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp Xanh, bền vững, trách nhiệm và hiệu quả.

“Chất thải trong nông nghiệp hiện nay vẫn chiếm tới hơn 150.000 tấn/năm. Kế hoạch và Quyết định đã được ngành nông nghiệp xây dựng, đây là cơ sở để thực hiện Nghị quyết Trung ương, chuyển nền nông nghiệp sang đất nông nghiệp sinh thái nông thôn hiện đại. Nông dân làm du lịch và kinh tế tuần hoàn không chỉ tuần hoàn trong nông nghiệp, phải là toàn nền kinh tế tiết kiệm nguyên nhiên, vật liệu, nâng cao chất lượng nâng cao năng suất và sức cạnh tranh”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nêu rõ.

Mục tiêu Dự thảo “Đề án phát triển khoa học và ứng dụng, chuyển giao công nghệ thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp giai đoạn 2023-2030” phấn đấu đến năm 2030 trong lĩnh vực trồng trọt sẽ có 60% phụ phẩm được xử lý, 80% phụ phẩm lúa gạo được thu gom và tái sử dụng. Trong chăn nuôi có 60% nông hộ và các trang trại xử lý chất thải; hoàn thiện và áp dụng các quy trình quản lý, sử dụng chất thải và tái sử dụng các phụ phẩm của các mặt hàng nông sản chủ lực…