Ma túy thẩm lậu từ nước ngoài vào Việt Nam bằng nhiều thủ đoạn tinh vi

Với vị trí nhạy cảm, gần khu vực “tam giác vàng”, cùng với đường biên trên bộ và đường biển trải dài, Việt Nam ta trở thành địa bàn để tội phạm ma túy lợi dụng hoạt động và là nguy cơ trở thành nơi trung chuyển ma túy quốc tế.

Các đối tượng tội phạm ma túy hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt, liều lĩnh, manh động, sử dụng các phương tiện hiện đại công nghệ cao để vận chuyển, đối phó với các cơ quan chức năng. Với nghiệp vụ tinh thông và tinh thần đấu tranh không khoan nhượng, lực lượng công an luôn xác định rõ những địa bàn tội phạm ma túy thường xuyên hoạt động để đấu tranh có trọng tâm, trọng điểm.

Nhân Tháng hành động, phòng, chống ma túy và Ngày quốc tế và Ngày toàn dân phòng, chống ma túy 26/6, phóng viên VOV.VN phỏng vấn Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy (C04) Bộ Công về về "cuộc chiến" với ma túy- nguyên nhân của nhiều loại tội phạm.

Tội phạm ma túy trên tuyến đường bộ còn rất phức tạp

PV: Thiếu tướng có thể thông tin những kết quả nổi bật của lực lượng phòng chống ma túy toàn quốc đạt được 6 tháng qua, những khó khăn còn tồn tại?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện: 6 tháng đầu năm 2022, tình hình tội phạm ma túy của các nước trên thế giới và trong khu vực rất phức tạp. Tình trạng sản xuất, mua bán, vận chuyển và sử dụng ma túy, nhất là ma túy tổng hợp ở khu vực Đông Nam Á đang diễn ra nghiêm trọng và có chiều hướng gia tăng, đặt ra nhiều thách thức, khó khăn đối với công tác phòng, chống ma túy của nước ta.

Trước những diễn biến phức tạp của tình hình tội phạm ma túy trong thời gian gần đây, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ với quan điểm, phương châm “không đánh khúc giữa”, bắt giữ toàn bộ đường dây, tổ chức tội phạm ma túy, đối tượng chủ mưu, cầm đầu, lực lượng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy đã đổi mới tư duy, phương pháp, cách làm, chủ động ban hành các kế hoạch và áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả trong công tác.

Kết quả của toàn lực lượng, trong 6 tháng đầu năm 2022, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn quốc đã khám phá thành công 10.816 vụ, bắt hơn 16.300 đối tượng phạm tội và vi phạm pháp luật về ma túy, thu giữ gần 400 kg heroin, 838 kg ma túy tổng hợp, 71 kg cần sa cùng nhiều vật chứng liên quan. Toàn lực lượng bắt 195 đối tượng truy nã về ma túy. Đấu tranh triệt xóa 204 điểm, 20 tụ điểm phức tạp về ma túy. Bắt giữ 195 đối tượng truy nã.

Về tình hình người nghiện, toàn quốc có trên 217.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý (tăng 11.241 so với cuối năm 2021); 59.537 người sử dụng trái phép chất ma túy. Đây là “nguồn cầu” tiêu thụ ma túy rất lớn và có xu hướng gia tăng qua từng năm, là nguy cơ tiềm ẩn gây mất an ninh trật tự, bức xúc trong nhân dân.

Ma túy chủ yếu thẩm lậu từ nước ngoài vào Việt Nam

PV: Tình trạng tội phạm ma túy tại Việt Nam có những diễn biến gì mới, thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện: Năm 2019 chúng ta phát hiện một nhóm tội phạm người nước ngoài mang công nghệ sản xuất ma túy tại Kom Tum, gần đây chúng ta chỉ phát hiện đâu đó trồng cần sa, trồng cây có chứa chất ma túy, còn việc sản xuất ma túy với quy mô lớn chưa phát hiện thêm, chủ yếu là ma túy thẩm lậu từ nước ngoài vào.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào vào địa bàn các tỉnh Tây Bắc rồi đưa đi các tỉnh, địa bàn khác và đưa sang nước thứ ba tiêu thụ tiếp tục diễn biến phức tạp.

Với Lào, chúng ta có trên 2300 km đường bộ, rất dài. Tại đây, lực lượng chức năng của biên phòng phải chịu trách nhiệm bảo vệ vành đai biên giới, cửa khẩu đi vào. Nhưng do lực lượng còn mỏng, cùng với đó, đồng bào dân tộc Mông của chúng ta, với đồng bào dân tộc Mông của Lào chung huyết thống, thậm chí họ là họ hàng, thông gia. Tức là, họ chung dòng máu, ngôn ngữ chung, điều kiện sống chung rất khó khăn về kinh tế và hạn chế về nhận thức nên họ bị mua chuộc vận chuyển ma túy thuê. Do đó, tuyến đường bộ vẫn là tuyến trọng điểm về vận chuyển ma túy.

Đầu tiên phải kể đến là tuyến Bắc miền Trung- Tây Nguyên, trong đó cửa khẩu Cha Lo của Quảng Bình, cũng như cửa khẩu Cầu Treo- Hà Tĩnh, Nậm Cắn- Nghệ An đang tương đối phức tạp về tình trạng vận chuyển ma túy cần được quan tâm. Liên quan đến vấn đề này, chúng ta đang phối hợp với Lào, chỉ đạo công an 10 tỉnh biên giới giáp Lào để xử lý.

Thứ hai, các tỉnh Tây Bắc. Lâu nay là quốc lộ 6, trước nổi lên là thuốc phiện và heroin, giờ nổi lên là ma túy tổng hợp và đang tiềm ẩn phức tạp trở lại tại tỉnh Điện Biên. Đây là tuyến trọng điểm, vận chuyển từ Lào qua Điện Biên Đông, Mường Nhé, Lai Châu, sang tỉnh Lào Cai, đi Mường Khương sang Trung Quốc với nhiều vụ lớn bị bắt giữ.

Tuyến đường bộ thứ 3 là Tây Nam, có các cửa khẩu giáp với Campuchia. Ở tuyến này, địa hình bằng phẳng, sông rạch nhiều. Qua công tác đấu tranh, các đối tượng người Việt cấu kết các đối tượng Campuchia vận chuyển ma túy bằng ghe, thuyền. Thậm chí lợi dụng các xe vận chuyển hàng hóa, đưa hàng tấn ma túy vào các lốc máy, cho nên không máy nào soi chiếu được.

PV: Vì sao Ngày toàn dân phòng chống ma túy năm nay có chủ đề "Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy - Vì một cộng đồng khỏe mạnh và an toàn"?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện: Mỗi một năm, một thời kỳ, trên cơ sở đó chúng ta lấy khẩu hiệu cho phù hợp. Sự phức tạp ở đây do tiêu chí mới đặt ra, nhưng chúng tôi sẽ quyết tâm cao độ để giải quyết tốt hơn việc này.

Tôi biết, các Bộ, ngành, cũng như các tỉnh, thành phố đang quyết tâm thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là làm thế nào đó phải đồng độ, thực hiện tất cả các giải pháp, từ tuyên tuyền, đến thi hành Luật, quản lý người nghiện, đấu tranh trấn áp, hợp tác quốc tế.

Tình trạng sử dụng ma túy cơ sở kinh doanh dịch vụ tăng

PV: Thưa Thiếu tướng, có một thực tế nữa là, thời gian qua, chúng ta bắt giữ nhiều đối tượng sử dụng ma túy trái phép tại các vũ trường, quán karaoke. Theo ông đánh giá, nguyên nhân từ đâu tồn tại thực tế này? 

Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện: Sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát, hoạt động của các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT và dịch vụ nhạy cảm trở lại bình thường, tình trạng tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy có xu hướng gia tăng.Để xử lý được một đối tượng tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, hoặc tội cưỡng bức người khác sử dụng ma túy, mặc dù chế tài pháp luật đã có nhưng phải có chứng cứ đầy đủ.

Cơ bản các vụ bắt giữ, kiểm tra hành chính, các đối tượng sử dụng ma túy đang trong tình trạng phê thuốc. Cùng với đó, có tình trạng, khi ập vào các điểm bắt giữ, ma túy vứt lung tung nên việc xác định ma túy đó của ai là cả một vấn đề. Chính vì vậy, nhiều địa phương khi bắt giữ chỉ xử phạt hành chính. Cùng với đó, có tình trạng ma túy vất lung tung nên xác định ma túy đó của ai cũng là cả một vấn đề nên cơ bản các địa phương khi bắt giữ chỉ xử phạt hành chính. Trong khi đó, việc cấp giấy phép kinh doanh thuộc chính quyền. Sắp tới, Cục C04 cũng có những chuyên đề, đặc biệt là tại Hà Nội, và TP.HCM là hai nơi có điểm kinh doanh dịch vụ nhạy cảm rất nhiều. Nếu chúng ta chứng minh các cơ sở này sử dụng ma túy thường xuyên sẽ phải đóng cửa.

Cùng với đó, qua giao ban chúng tôi có những công điện nhất định, thực hiện sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ là Giám đốc các địa phương phải chịu trách nhiệm toàn diện trước lãnh đạo Bộ về đảm bảo an ninh trật tự, trong đó có công tác phòng chống ma túy.

Đặc biệt, tại những nơi, những điểm kinh doanh dịch vụ có điều kiện, nếu lơ là, để bức xúc kéo dài, dư luận quần chúng nhân dân phản ánh, đặc biệt là Bộ đã có thông báo mà không giải quyết. Khi chúng ta xem xét, triệt phá được các đối tượng tập trung sử dụng ma túy tại đây, thì sẽ xem xét trách nhiệm từ đồng chí lãnh đạo cao nhất công an tỉnh, cho đến các đơn vị chức năng, cơ sở.

PV: Mặt trận ma túy còn đầy cam go và phức tạp đòi hỏi lực lượng phòng chống ma túy cả nước phải quyết tâm cao độ hơn nữa. Dịp này, Thiếu tướng có thể thông tin những nhiệm vụ của lực lượng trong 6 tháng cuối năm?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện: Có thể nói, chúng ta cùng một lúc, một thời điểm triển khai các giải pháp.

Thứ nhất, chúng ta phải tuyên truyền sâu rộng để thi hành Luật phòng chống ma túy có hiệu quả và đi vào cuộc sống. Bởi, đây là Luật đã sửa đổi cơ bản giải quyết được bất cập trước đây của Luật phòng chống ma túy cũ. Trong đó, đáng lưu ý là xác định tình trạng nghiện, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và đưa vào các trung tâm cai nghiện để giảm nguồn cầu.

Thứ hai là trách nhiệm của cấp ủy chính quyền, địa phương các cấp phải vào cuộc. Trong đó, lực lượng công an là nòng cốt, tham mưu. Điều này được thể hiện rất rõ.

Gần đây nhất, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã ký một công điện gửi cho các địa phương.

Về phía công an, đã xác định có 4 cấp, trong đó, lực lượng công an xã được triển khai 2 năm nay. Đây là lực lượng chính quy, là lực lượng chính phối hợp ban ngành, đoàn thể xã, để xác minh, thu thập tài liệu, xác định tình trạng nghiện. hai là sử dụng ma túy thế nào để đưa đi cai nghiện. Chúng tôi sẽ bồi dưỡng nghiệp vụ, hướng dẫn, tuyên truyền sâu rộng hơn nữa.

Trên tất cả các ý trên, theo tôi, quan trọng hơn hết là tập trung tuyên truyền sâu rộng về phương thức thủ đoạn, đặc biệt những phương thức thủ đoạn mới, chất ma túy mới để quần chúng nhân dân, thanh thiếu niên chủ động phòng ngừa. Không bây giờ, có những loại đưa vào kẹo, nước ngọt dễ gây nghiện. Qua đó, nhân dân tích cực giúp đỡ lực lượng công an xử lý đồng bộ có hiệu quả.

PV: Trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!./.