New Zealand muốn xây dựng mối quan hệ đa chiều với Trung Quốc

Trong bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh kinh doanh Trung Quốc diễn ra ngày 1/8, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern khẳng định quan hệ với Trung Quốc là một trong những mối quan hệ quan trọng nhất của nước này. Trao đổi thương mại hai chiều đã tăng 1.000 lần, từ mức 38 triệu đô la New Zealand (NZD) vào năm 1972 lên 38 tỷ NZD trong 50 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao. Không chỉ vậy, sự kết nối giữa người dân 2 nước cũng rất mạnh mẽ khi có tới 5% dân số New Zealand có nguồn gốc Trung Quốc, và 25 thành phố của mỗi nước đã kết nghĩa anh em.

Mặc dù khẳng định cả New Zealand và Trung Quốc đều thu về nhiều lợi ích trong 50 năm hợp tác vừa qua song Thủ tướng Jacinda Ardern cũng nhấn mạnh giữa hai nước còn tồn tại các khác biệt không chỉ trong quan hệ song phương mà cả trong các vấn đề quốc tế. New Zealand sẽ không ngần ngại lên tiếng về những vấn đề không phù hợp với lợi ích của nước này.

“Chúng ta có nhiều năm hợp tác hiệu quả song do sự khác biệt về hệ thống chính trị, lịch sử và văn hóa đã tạo nên sự khác biệt trong quan điểm về thế giới. Chúng ta đều thu về nhiều lợi ích như trong thương mại và nông nghiệp, song có những vấn đề rất quan trọng với New Zealand nhưng lợi ích và quan điểm của hai nước lại khác nhau. Trong các lĩnh vực này, New Zealand sẵn sàng tham gia một cách nhất quán, có thể dự đoán trước được và trên tinh thần tôn trọng. Tuy vậy New Zealand sẽ ủng hộ các phương pháp tiếp cận và kết quả phản ánh lợi ích và giá trị của New Zealand, đồng thời lên tiếng về những vấn đề không đảm bảo được các yếu tố này”, bà Arden nói.

Không chỉ dừng lại ở tuyên bố, Thủ tướng Ardern cũng nhắc lại việc New Zealand đã lên tiếng trong các vấn đề mà hai nước có nhiều khác biệt, gần đây là sự can dự của Trung Quốc ở Thái Bình Dương và trước đó là các vấn đề về cưỡng bức kinh tế, nhân quyền, Tân Cương và Hong Kong.

Khẳng định không thể bỏ qua các khác biệt mà muốn thảo luận về các vấn đề này, Thủ tướng Ardern bảy tỏ mong muốn hai nước sẽ nối lại việc trao đổi đoàn, trước mắt có thể là chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng New Zealand nhân dịp hai nước kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm nay và tiếp sau đó có thể là chuyến thăm của Thủ tướng đến Trung Quốc khi dịch bệnh được kiểm soát và tình hình cho phép.

Chuyên gia phân tích chính sách đối ngoại của New Zealand Geoffrey Miller nhận định, phát biểu của Thủ tướng Jacinda Ardern cho thấy chính phủ nước này đang dịu giọng hơn với Trung Quốc và có thể trong thời gian tới, quan hệ giữa hai nước sẽ được cải thiện nhanh hơn mong đợi./.