Quan hệ Nga-NATO căng thẳng sau khi Ukraine mở đường gia nhập NATO
VOV.VN - Nga đã đưa ra lời cảnh báo rằng nước này sẽ cắt đứt quan hệ hoàn toàn với NATO nếu Ukraine gia nhập khối quân sự này.
Quốc hội Ukraine mới đây thông qua dự luật bãi bỏ quy chế phi liên minh quân sự của nước này, mở đường cho khả năng có thể gia nhập các liên minh quân sự như Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO) trong tương lai.
Quyết định này của Ukraine đang đẩy mối quan hệ giữa Nga và phương Tây xuống mức thấp nhất kể từ sau chiến tranh Lạnh, với việc Nga cảnh báo sẽ cắt đứt quan hệ hoàn toàn với NATO nếu Ukraine gia nhập khối quân sự này.
Ngoại trưởng Nga Lavrov cũng nhấn mạnh, cuộc bỏ phiếu của quốc hội Ukraine mang lại những hậu quả tiêu cực: “Tôi nghĩ rằng cuộc bỏ phiếu quốc hội Ukraine là phản tác dụng. Nó sẽ tạo ra một ảo tưởng rằng, bằng các phương tiện của luật dự thảo này, nguyện vọng từ bỏ qui chế không liên kết, hướng đến gia nhập NATO, cuộc khủng hoảng Ukraine sẽ được giải quyết. Thay vì có những bước đi này, các bên nên chấm dứt sự đối đầu căng thẳng, bắt đầu các cuộc đối thoại sâu rộng với tất cả các lực lượng trong xã hội”.
NATO chưa đưa ra phản ứng sau những tuyên bố của Nga, nhưng một quan chức của Tổ chức này cho biết, nếu Ukraine quyết định nộp đơn gia nhập NATO, tổ chức này sẵn sàng xem xét như bất kì ứng cử viên nào khác. Đây là một vấn đề giữa NATO và các nước có nguyện vọng trở thành thành viên của tổ chức.
Một câu hỏi mà dư luận đang đặt ra đó là tại sao quốc hội Ukraine lại đưa ra quyết định này trong bối cảnh tình hình tại phía đông Ukraine khá yên tĩnh kể từ sau lệnh ngừng bắn, và các cuộc đối thoại hòa bình của nhóm tiếp xúc về Ukraine được nối lại tối qua. Ukraine thừa hiểu rằng, cuộc bỏ phiếu tại quốc hội sẽ vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ phía Nga và không có lợi cho các cuộc đối thoại hòa bình đang diễn ra.
Theo giới quan sát, quyết định bỏ phiếu của quốc hội Ukraine có thể chỉ là một bước đi tượng trưng và cũng không đồng nghĩa với việc Ukraine sẽ đệ đơn xin gia nhập NATO ngay lập tức. Trong bối cảnh nền kinh tế Nga đang gặp nhiều khó khăn do giá dầu giảm cũng như các biện pháp trừng phạt của phương Tây, quyết định của quốc hội Ukraine có thể giúp tạo lợi thế cho nước này trong các cuộc đàm phán, cũng như “ tranh thủ” sự ủng hộ nhiều hơn từ phương Tây.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko mới đây cũng tuyên bố sẽ chỉ quyết định tìm kiếm tư cách thành viên NATO sau khi tổ chức cuộc trưng cầu ý dân tại Ukraine. Mục tiêu của chính phủ hiện nay đó là hướng đến các cải cách để đáp ứng được các tiêu chí thành viên của NATO.
Theo đánh giá của giới quan sát, phải mất nhiều năm nữa Ukraine mới có thể đáp ứng được các tiêu chí gia nhập của NATO và thậm chí khối quân sự này cũng phải “ cân đo đong đếm” để đưa ra quyết định táo bạo như vậy.
Giám đốc Trung tâm nghiên cứu các vấn đề lợi ích quốc gia có trụ sở tại Mỹ Paul Saunders cho rằng, người dân Ukraine có quyền quyết định muốn gia nhập NATO hay không. Các nước NATO cũng có quyền quyết định kết nạp Ukraine là thành viên hay không.
Điều quan trọng hơn cả là NATO phải tính đến việc an ninh châu Âu sẽ trở nên bất ổn hay hòa bình hơn sau khi Ukraine trở thành thành viên của khối. Đó chính là điều mà các bên liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine cần phải cân nhắc./.