Quan hệ tình dục sớm ở trẻ: Phụ huynh cần làm bạn với con

Việt Nam hiện nằm trong top 20 quốc gia có tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên cao nhất. Theo số liệu của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm cả nước có gần 300.000 ca nạo hút thai, chủ yếu ở độ tuổi 15-19, trong đó 60-70% là học sinh, sinh viên. Những con số đáng báo động này phản ánh hậu quả đáng ngại của vấn nạn quan hệ tình dục sớm ở trẻ, do đó rất cần có sự quan tâm, giáo dục từ phía gia đình và nhà trường.

Áp lực càng lớn, trẻ vị thành niên càng có xu hướng bị “nghiện” tình dục

Theo Th.S - Bác sĩ Nguyễn Hồng Bách, trong những năm gần đây, chế độ dinh dưỡng không hợp lý và việc tiếp xúc với các nền tảng mạng xã hội từ sớm khiến trẻ có xu hướng dậy thì sớm về thể chất cũng như tâm sinh lý, làm nảy sinh những tò mò về giới tính và tình dục. Nhiều trẻ em đã bắt đầu thủ dâm, thậm chí là nghiện thủ dâm trong giai đoạn dậy thì, vì thực hiện trong không gian kín, chỉ có một mình nên hầu hết phụ huynh không biết đến điều này.

Trong quá trình tiếp xúc với các bệnh nhân ở độ tuổi vị thành niên, bác sĩ Nguyễn Hồng Bách nhận thấy, thế hệ trẻ ngày nay thường xuyên phải đối mặt với nhiều loại áp lực. Bên cạnh áp lực từ việc học thì sự thiếu quan tâm, thấu hiểu, chia sẻ của cha mẹ cũng vô hình chung tạo thêm tầng áp lực thứ hai cho các con.

“Việc tương tác sai cách với trẻ vị thành niên sẽ tạo ra những áp lực lớn cho các con, bao gồm áp lực động và áp lực tĩnh. Phụ huynh thường có xu hướng so sánh con mình với người khác hoặc nặng lời với con trẻ khi các em đạt điểm chưa cao sẽ tạo nên áp lực động cho tâm trí các em ở thời kỳ này. Đối với những trẻ có óc quan sát tốt, các em cũng dễ dàng nhận thấy sự thất vọng, buồn bã của cha mẹ. Đây cũng là những áp lực tĩnh mà phụ huynh vô tình đặt lên các con”, bác sĩ Nguyễn Hồng Bách nói.

Khi gặp áp lực lớn, nhiều trẻ vị thành niên coi thủ dâm như một lối thoát. Thủ dâm có thể làm tăng nồng độ các loại hormone giúp nâng cao tâm trạng, chẳng hạn như dopamine, oxytocin và endorphin, khiến trẻ giảm căng thẳng; nhưng nếu thủ dâm với cường độ dài và liên tục dẫn đến nghiện. Nghiện thủ dâm rất dễ trở thành nghiện tình dục, vì trẻ em có xu hướng đi tìm trải nghiệm thực tế sau khi đã tự khám phá cơ thể mình. Những trải nghiệm thực tế này có thể khiến các em mang thai ngoài ý muốn, mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục (STDs) hay gặp các chấn thương tâm lý trong quá trình quan hệ tình dục.

Phụ huynh nên làm bạn với con trong quá trình trưởng thành

Bác sĩ Nguyễn Hồng Bách cho rằng, phụ huynh cần làm bạn với con trong suốt quá trình trưởng thành để có thể quan tâm, giáo dục trẻ kịp thời, đặc biệt trong vấn đề tình dục. Phụ huynh cũng cần phải nắm vững các giai đoạn phát triển của trẻ, tùy theo từng giai đoạn mà có cách “làm bạn” riêng, từ đó giúp con giải tỏa áp lực.

Giai đoạn từ 3 đến 6 tuổi là giai đoạn phát triển tư duy ngôn ngữ. Trong giai đoạn này, trẻ sẽ có rất nhiều câu hỏi về cuộc sống xung quanh, đòi hỏi các bậc phụ huynh cần kiên nhẫn, tận tâm với con trong giai đoạn phát triển sơ khai này. Giai đoạn từ 7 đến 12 tuổi là giai đoạn định vị tư duy ngôn ngữ và định vị giới tính. Đây là thời điểm “vàng” để xây dựng nền tảng về việc giáo dục về giới tính và tình dục cho trẻ.  

Trong giai đoạn từ 13 - 16 tuổi, trẻ em sẽ có những biến chuyển vượt bậc trong phát triển tâm lý, tự định nghĩa cá nhân và định nghĩa giới tính mà chúng ta thường gọi là “tuổi nổi loạn”. Xu hướng muốn chứng tỏ bản thân trong giai đoạn này của trẻ rất lớn, song song với những tò mò, ham muốn khám phá về bản thân và tình dục. Ở lứa tuổi này, phụ huynh rất có thể mất kết nối với con nếu không đồng hành, quan tâm sát sao, khiến trẻ thiếu đi sự chỉ dẫn đúng cách, dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc như quan hệ tình dục sớm, mang thai ngoài ý muốn... Sau giai đoạn này, trẻ sẽ bước vào thời kỳ trưởng thành, hình thành những chuẩn mực đạo đức riêng của bản thân, phụ huynh sẽ khó lòng can thiệp được.

Cũng theo bác sĩ Nguyễn Hồng Bách, trong quá trình làm bạn với con, phụ huynh cũng cần cởi mở trong việc giáo dục về tình dục; cần thay đổi tư duy để thẳng thắn chia sẻ, chỉ dẫn cho con những vấn đề sinh lý trong giai đoạn dậy thì. Thiếu đi sự chỉ dẫn đúng đắn từ cha mẹ, quá trình khám phá về giới, về tình dục của các em có thể đi lệch hướng, khiến trẻ dễ sa đà vào vấn nạn nghiện thủ dâm, nghiện tình dục.

“Trong trường hợp phát hiện con thủ dâm hay quan hệ tình dục, phụ huynh không nên làm lớn chuyện hay cấm đoán con không được lặp lại hành vi đó. Cha mẹ nên bình tĩnh, quan sát con, đồng thời thường xuyên trò chuyện, tâm sự cùng con để giải tỏa những khúc mắc đang tồn đọng giữa hai thế hệ. Nếu con có xu hướng nghiện, tức là hoạt động thủ dâm nhiều hơn bình thường, hoặc có quan hệ tình dục sớm, phụ huynh cần can thiệp kịp thời hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia để giải quyết mọi vướng mắc, tránh để lại những hậu quả đáng tiếc”,  bác sĩ Nguyễn Hồng Bách chia sẻ.